آب آوردن زانو (10 علت، 8 علائم، 11 راه پیشگیری و 9 روش درمان)
آب آوردن زانو و روش های درمان آن
آب آوردن زانو و دلایل ایجاد آن چیست؟
آب آوردن زانو که به زانو افیوژن (knee effusion) نیز معروف است، یا تجمع بیش از حد مایع زلالی به نام سینوویال در مفصل زانو یا بورس زانو (کیسه)اتفاق می افتد. این بیماری ناشی از عوامل مختلفی مانند آسیب های ورزشی و صدمات ناشی از فشار بیش از حد به زانو، تروما، آرتریت، عفونت، نقرس، آسیب های مینیسک، پارگی رباط، همارتروز و بعضی از بیماری های زمینه ای و یا ناشناخته در زانو می باشد. در ذیل به مشروح برخی از دلایل رایج برای آب آوردن زانو اشاره خواهیم کرد:
1.آسیبها: صدمات یا آسیبهای وارده به زانو مانند ترشحات، کشیدگیها یا شکستهای ورزشی میتوانند به التهاب و تجمع مایع در زانو منجر شوند.
2.آرتریت: هر دو نوع آرتریت از جمله آرتریت استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید میتوانند به التهاب در مفصل زانو منجر شده و به تجمع مایع سینوویال منجر شوند.
3.عفونت: عفونتهای باکتریایی یا ویروسی در مفصل زانو میتوانند به التهاب و تجمع مایع منجر شوند. التهاب مفصل حاصل از عفونت به نام التهاب مفصل عفونی یا سپتیک آرتریت است که با تجمع مایع همراه است.
4.نقرس: گوت یک نوع آرتریت است که ناشی از تجمع بلورهای اسید اوریک در مفاصل است. میتواند به التهاب و تجمع مایع در زانو منجر شود.
5.آسیبهای منیسک: آسیب یا آسیب به منیسک، که غضروف در مفصل زانو است، میتواند منجر به افزایش تولید مایع شود.
6.بورسیت: التهاب بورسها، که حبابهایی پر از مایع هستند و مفاصل را پوشش میدهند، میتواند به تجمع مایع در زانو منجر شود.
7.استفاده یا فشار طولانی مدت: ایستادن یا نشستن به مدت طولانی ممکن است به تجمع مایع در زانو منجر شود، به ویژه در فعالیتهایی که نیاز به خم شدن یا راه رفتن بیش از حد دارند.
8.آسیبهای رباطی: آسیبها به رباطها، مانند رباط متقاطع قلبی (ACL) یا رباط متقاطع پسی (PCL) میتوانند منجر به التهاب و تجمع مایع شوند.
9.بعضی از بیماریهای پزشکی: برخی از شرایط مانند لوپوس، پسوریازیس و سایر بیماریهای ایمنیای میتوانند مفاصل را تحت تأثیر قرار داده و به التهاب و تجمع مایع منجر شوند.
10.همارتروز: این یک شرایط است که در آن خون وارد مفصل میشود، معمولاً ناشی از آسیب یا اختلال خونریزی، که به تجمع مایع منجر میشود.
مهم است به یاد داشته باشید که علت آب آوردن زانو ممکن است متغیر باشد و ارزیابی پزشکی دقیق برای تشخیص و درمان مناسب ضروری است.
بیشتر بدانید: چه موقع نیاز به تعویض مفصل زانو می باشد؟
فهرست مطالب
دلایل ثانویه که باعث ورم زانو و آب آوردن زانو می شود عباتند از:
آب آوردن زانو یا “ورم زانو” یا زانو افیوژن به افزایش حجم یا انقباض ناشی از التهاب یا مشکلات ناشی از فشار بیش از حد به زانو که باعث تجمع مایعات در مناطق زانو می شود. این وضعیت ممکن است باعث احساس درد، سفتی، گرمی، یا قرمزی در منطقه زانو شود. ورم زانو ممکن است به صورت ناگهانی اتفاق بیفتد یا به تدریج توسعه یابد.
مواقعی که آب آوردن زانو ممکن است اتفاق افتاده باشد یا ورم زانو ممکن است رخ دهد عبارتند از:
1. آسیب ورزشی: زخمها، ترشحات، یا آسیبهای ناشی از فعالیتهای ورزشی میتوانند به ورم زانو منجر شوند.
2. آرتریت: التهاب مفاصل ناشی از آرتریت میتواند ورم زانو را ایجاد کند.
3. آسیب غیرورزشی: آسیب ناشی از یک حادثه یا فشار مکرر بر زانو نیز ممکن است ورم را ایجاد کند.
4. التهاب ماهیچه: التهاب ماهیچهها (تاندونها) نیز میتواند باعث ورم زانو شود.
5. فشار طولانی مدت: ایستادن یا نشستن برای مدت زمان طولانی میتواند به ورم زانو منجر شود.
6. فعالیتهای روزمره: برخی از فعالیتهای روزمره مانند پله رفتن یا حمل وزنههای سنگین نیز ممکن است ورم زانو را ایجاد کنند.
ورم زانو نشانهای از مشکلات مختلف میباشد و در صورتی که به طور مداوم و یا با درد شدید همراه باشد، توصیه میشود تا از خدمات پزشکی حرفهای استفاده شود.
بیشتر بدانید: سلول درمانی زانو چیست؟
علائم آب آوردن زانو یا زانو افیوژن یا تجمع مایعات در زانو ممکن است بسته به علت اصلی متغیر باشد. علائم و نشانههای معمول مرتبط با افیوژن زانو عبارتند از:
1.تورم: تورم یا افزایش حجم مشخص زانو نشانه چشمگیری از افیوژن زانو است. زانوی متأثر ممکن است به نظر عادی بزرگتر شده باشد.
2.درد: درد در اطراف مفصل زانو اغلب همراه با حرکت یا فعالیتهای باربری است. شدت درد ممکن است بسته به علت اصلی متغیر باشد.
3.سفتی: زانو ممکن است سفت به نظر بیاید، که باعث مشکل در گسترش یا انعطاف کامل مفصل میشود. این سفتی به طور معمول بیشتر پس از دورههای عدم فعالیت ظاهر میشود.
4.گرمی: پوست بر روی زانو متأثر ممکن است به لمس گرم به نظر برسد که به دلیل افزایش جریان خون و التهاب در مفصل ایجاد میشود.
5.قرمزی: التهاب ممکن است باعث قرمزی پوست اطراف زانو شود، به خصوص اگر افیوژن زانو با یک شرایط التهابی یا عفونی همراه باشد.
6.کاهش دامنه حرکت: افیوژن زانو ممکن است منجر به کاهش دامنه حرکت عادی شود. ممکن است به طور کامل سفت کردن یا استریت کردن زانو مشکل باشد.
7.کراکتوس: برخی افراد ممکن است در حین حرکت زانو حس کرکلر یا جلورونده (کراکتوس) کنند که با حضور مایع اضافی ارتباط داشته باشد.
8.ناپایداری: زانو ممکن است ناپایدار به نظر برسد و افراد ممکن است حس کنند که زانو به نظر میرسد “فرا داده” به دلیل تورمی که تأثیر بر پایداری مفصل دارد.
مهم است توجه داشته باشید که این علائم ممکن است نشانگر انواع مختلف علل باشند، از جمله آسیبها، آرتریت، عفونتها یا دیگر مشکلات مرتبط با مفاصل. اگر کسی علائم مداوم یا شدید داشته باشد، توصیه میشود تا به منظور تشخیص و درمان صحیح، به مشاوره پزشکی مراجعه کند.
پیشگیری از افیوژن زانو شامل اتخاذ تدابیری است که خطر آسیبها، التهابات و شرایط دیگری که میتوانند به تجمع مایع در زانو منجر شوند، کاهش یابد. در زیر تعدادی از اقدامات پیشگیری آمدهاند:
بیشتر بدانید: بهترین فوق تخصص زانو در تهران کیست؟
1.کاهش اضافه وزن: اضافه وزن بدن فشار اضافی به مفاصل زانو وارد میکند. حفظ وزن سالم خطر تنش مفاصل و التهاب را کاهش میدهد.رعایت وزن مناسب کمک بزرگی به عدم آب آوردن زانو می کند.
2.ورزش منظم: به صورت منظم در فعالیتهای ورزشی با حداقل تأثیر مشغول شوید تا عضلات اطراف زانو تقویت شده و پایداری مفصل بهبود یابد. فعالیتهایی مانند شنا، دوچرخهسواری و پیادهروی مفید هستند.
3.گرم کردن بدن با نرمش و حرکات کششی: همیشه قبل از شروع به فعالیتهای فیزیکی آمادهسازی کنید و انعطافپذیری در برنامه تمرینی خود اضافه کنید تا انعطاف و کاهش خطر آسیبها افزایش یابد.
4.استفاده ازکفش مناسب: برای فعالیتهای مختلف از کفش مناسب استفاده کنید تا حمایت و فراهمکنندگی مناسبی برای زانوها فراهم شود.
5.استفاده از زانو بند: اگر در فعالیتهایی با خطر آسیب زانو شرکت میکنید (مثل ورزشها) از وسایل حفاظتی مانند زانو بند برای کاهش ضربه به مفاصل استفاده کنید.
6.اجتناب از فشار بیش از حد به زانو: از فشار زیاد و حرکات تکراری بر روی زانوها اجتناب کنید. در فعالیتهایی که نیاز به ایستادن یا نشستن طولانی دارند، استراحتهای کوتاه کنید.
7.حفظ صحیح نشستن: مطمئن شوید که نشستن خود در طول فعالیتهای مختلف مناسب باشد تا وزن بدن بهطور یکنواخت توزیع شود و فشار بر زانوها کاهش یابد.
8.نوشیدن آب کافی: مصرف کافی آب حفظ سلامت مفاصل را ارتقاء میدهد. مصرف کافی آب به حفظ لوبریکاسیون مفاصل، شامل زانوها، کمک میکند.
9.استفاده از تکنیکهای مناسب برای بلند کردن اشیاء: هنگام بلند کردن اشیاء سنگین، از تکنیکهای مناسب استفاده کنید تا از کشیدگی مفاصل زانو جلوگیری کنید. زانوها را خم کنید و با پاها بلند کنید.
10.فشار تدریجی در حرکات بدن: هنگام شروع به یک برنامه تمرینی جدید، تدریجاً شدت را افزایش دهید تا به بدن فرصت دهید به آن تطابق پیدا کند و خطر آسیبهای زیادهروی را کاهش دهید.
11.چکاپ های دوره ای منظم: چکاپهای منظم با یک متخصص به منظور نظارت بر سلامت مفاصل و برخوردهای به موقع با هر گونه مشکل، ضروری است.
این اقدامات پیشگیری میتوانند به حفظ کلیه سلامت مفاصل و کاهش خطر آب آوردن زانو یا افیوژن زانو کمک کنند. اگر کسی مشکلات مداوم زانو یا تورم را تجربه میکند، مهم است که برای دریافت نصیحت پزشکی مناسب جهت تشخیص و برنامه درمانی مراجعه کند.
بیشتر بدانید: بهترین فوق تخصص دست و آرنج را بهتر بشناسید!
درمان افیوژن زانو به عوامل اساسی زیر بستگی دارد. در زیر رویکردهای کلی برای مدیریت افیوژن زانو آورده شدهاند:
1. روش R.I.C.E:
– استراحت: زانو را استراحت داده و از فعالیتهایی که علائم را تشدید میکنند، اجتناب کنید.
– کمپرس یخ: برای کاهش تورم، پکهای یخ را به مدت 15-20 دقیقه روی زانوی متورم و آب آورده قرار دهید.
– استفاده از زانوبند: از زانوبندهای فشاری استفاده کنید تا تورم را به حداقل برساند.
– بلند کردن پا: پا را بلند نگه دارید تا به کاهش تجمع مایع کمک شود.
2. داروها:
– داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن میتوانند در کاهش درد و التهاب موثر باشند.
– در موارد عفونتی، ممکن است آنتیبیوتیکها تجویز شود.
3. خارج کردن مایع از مفصل (آرتروسنتز):
– خارج کردن مایع اضافی از مفصل زانو با استفاده از سوزن میتواند در کاهش درد و تورم موثر باشد. این روش ممکن است شامل تزریق کورتیکواستروئیدها برای اثرات ضد-التهابی باشد.
4. فیزیوتراپی:
– تمرینات بازسازی و توانمندسازی میتوانند به بهبود قدرت و انعطاف مفصل زانو کمک کنند.
5. بند یا اسپلینت:
– استفاده از بندها یا اسپلینت ممکن است حمایتی برای زانو فراهم کرده و در طول فرآیند بهبود کمک کند.
6. تزریقات:
– تزریقات کورتیکواستروئیدها به طور مستقیم به مفصل زانو میتواند در کاهش التهاب مؤثر باشد.
7. درمان علائم پایه:
– رفع علائم پایه مانند درمان آرتریت یا گوت برای مدت طولانی مدیریت مؤثر است.
8. جراحی:
– در موارد شدید یا زمانی که اقدامات محافظتی مؤثر نیستند، روشهای جراحی مانند آرترواسکوپی ممکن است مورد نظر باشد تا به مشکلات ساختاری در زانو پرداخته شود.
9. تغییرات در سبک زندگی:
– ایجاد تغییرات در سبک زندگی مانند کاهش وزن، تغییر فعالیتها، یا استفاده از وسایل کمکی ممکن است توصیه شود.
مهم است با فوق تخصص زانو مشاره انجام دهید، تا تشخیص دقیق و برنامه درمانی مناسب به منظور علت خاص افیوژن زانو بدست آید. درمان بستگی به این دارد که آیا افیوژن به دلیل آسیب، آرتریت، عفونت یا دیگر شرایط پایه اتفاق افتاده است یا خیر.
بیشتر بدانید: بهترین جراح شانه چگونه دررفتگی یا شکستگی شانه را تشخیص می دهد؟
سوالات متداول آب آوردن زانو یا زانو افیوژن
سوالات متداول در مورد آب آوردن زانو یا افیوژن زانو:
1. افیوژن زانو چیست؟
– افیوژن زانو، همچنین به عنوان “آب در زانو” شناخته میشود و به تجمع مایع اضافی در مفصل زانو اشاره دارد. این ممکن است ناشی از انواع مختلفی از جمله آسیبها، التهابات یا شرایط پزشکی پایه باشد.
2. علائم متداول افیوژن زانو چیستند؟
– علائم متداول شامل تورم، درد، سفتی، گرمی در اطراف زانو، قرمزی، کاهش دامنه حرکت و گاهی احساس کرکلر هنگام حرکت میشوند.
3. چه عواملی افیوژن زانو را ایجاد میکنند؟
– افیوژن زانو ممکن است ناشی از آسیبهایی نظیر خراش یا شکستگی، آرتریت، عفونت، گوت، بورسیت، تیرهای منیسکوس یا شرایط پزشکی پایه مفاصل باشد.
4. چگونه افیوژن زانو تشخیص داده میشود؟
– تشخیص شامل یک معاینه فیزیکی، بازبینی سوابق پزشکی، آزمایشهای تصویری (اشعه X یا MRI) و گاهی خروج مایع از مفصل (آرتروسنتز) برای تحلیل مایع است.
5. روش R.I.C.E. برای درمان افیوژن زانو چیست؟
– R.I.C.E. مخفف Rest (استراحت)، Ice (کمپرس یخ)، Compression (فشارگذاری) و Elevation (بلند کردن پا) است. این روش متداولی برای مدیریت افیوژن زانو است. زانو را استراحت دهید، یخ بگذارید تا تورم کاهش یابد، از بند فشاری استفاده کنید و پا را بلند نگه دارید.
6. آیا داروها در درمان افیوژن زانو موثر هستند؟
– بله، داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن میتوانند در کاهش درد و التهاب مؤثر باشند. در برخی موارد، آنتیبیوتیکها برای افیوژن ناشی از عفونت نیز تجویز میشوند.
7. آیا خروج مایع از مفصل (آرتروسنتز) درمان معمولی برای افیوژن زانو است؟
– بله، آرتروسنتز شامل حذف مایع اضافی از مفصل زانو با استفاده از سوزن است. این ممکن است در کاهش درد و تورم موثر باشد و گاهی اوقات کورتیکواستروئیدها برای اثرات ضد-التهابی هم در طول این روش تزریق میشوند.
8. در کدام موارد جراحت برای افیوژن زانو در نظر گرفته میشود؟
– جراحت در موارد شدید یا زمانی که اقدامات محافظتی موثر نیستند، در نظر گرفته میشود. روشهای جراحی مانند آرترواسکوپی ممکن است انجام شود تا به مشکلات ساختاری در مفصل زانو پرداخته شود.
9. آیا تغییرات در سبک زندگی میتواند در پیشگیری از افیوژن زانو کمک کند؟
– بله، حفظ وزن سالم، ورزش منظم، استفاده از کفش مناسب و اجتناب از زیادهکاری تغییراتی در سبک زندگی هستند که به پیشگیری از افیوژن زانو کمک میکنند.
10. اگر علائم افیوژن زانو به طور مداوم ادامه داشته باشد چه کاری باید انجام دهم؟
– اگر علائم به طور مداوم ادامه داشته یا بدتر شد، توصیه میشود با یک حرفه پزشکی مشورت کنید تا ارزیابی دقیقی انجام شود، تشخیص گذارده شود و یک برنامه درمانی مناسب برای شما تدوین شود.
این پاسخها اطلاعات کلی را فراهم میکنند و موارد فردی ممکن است متفاوت باشند. مهم است که برای مشاوره و درمان شخصیسازی با یک متخصص پزشکی مشورت کنید.
بیشتر بدانید: پنجه طلا و جراح ستون فقرات در ایران کیست؟