خواب رفتگی دست؛علائم نگران‌کننده و راه‌های درمان سریع

خواب رفتن دست معمولا به دلیل فشرده شدن یا فشار به اعصاب یا رگ‌های خونی دست به وجود می‌آید. اگر برای مدت طولانی در یک حالت بمانید احتمال اینکه دستتان دچار بی‌حسی، مور مور شود زیاد است. این اتفاق همچنین ممکن است در اثر آسیب به اعصاب یا عروق خونی، دیابت، یا بیماری‌های عصبی رخ دهد. زمانی که اعصاب یا عروق خونی دست تحت فشار قرار می‌گیرند، ارسال سیگنال‌های عصبی به مغز مختل می‌شود در نتیجه حس می‌کنید که دست بی‌حس شده است.

خواب رفتگی دست به چه معنی است؟

خواب رفتگی دست (Hand numbness) به دلایل و عوامل مختلفی می تواند اتفاق بیافتد. عمده دلایل خواب رفتگی دست تنگی کانال عصبی مچ دست و فشردگی عصب مدیان یا سندرم تونل کارپال است. عامل شایع بعدی بر اثر آسیب دیدگی عصب النار یا سندرم تونل کوبیتال می تواند باشد.

این دو عامل از اصلی ترین و بیشترین احتمال، برای خواب رفتگی دست است. در این حالت دست به شکل بی حسی درمی آید و این اتفاق می تواند از تحت فشار قرار گرفتن عصب دست باشد. وقتی عصب قسمتی از بدن تحت فشار قرار گیرد، می تواند به بی حسی همان ناحیه از بدن منجر شود. در بسیاری از موارد نیز می تواند از بیماری های خاصی که درگیر آن می شویم، باشد.

بعضی موارد می تواند به علت قطع خونرسانی به آن عضو نیز اتفاق بیافتد، ولی این مورد بسیار نادر و کم است. خواب رفتگی دست را می توان به عنوان یک نشانه از بعضی بیماری های زمینه ای و خطرناک قلمداد کرد. به عنوان مثال خواب رفتگی دست چپ و بی حسی در آن همراه با احساس تنگی نفس را می توان یکی از دلایل گرفتگی های قلبی و عروقی و بیماری های عروق کرونر قلبی و گرفتگی در عروق قلب دانست.

دکتر امین کامرانی راد یکی از بهترین متخصصان دست و آرنج در ایران می باشند. ایشان با معاینه بالینی و گاهاً عکس از دست به سرعت علت دقیق خواب رفتگی دست شما را  مشخص و آن را درمان خواهند کرد. با ما در تماس باشید.

اصلی ترین علل بی حس شدن دست

علت	توضیحات
فشار بر اعصاب	ایجاد خواب رفتگی به دلیل فشار موقتی بر اعصاب، مثلاً خوابیدن در وضعیت نامناسب.
دیابت (نوروپاتی دیابتی)	قند خون بالا می‌تواند به اعصاب آسیب بزند و منجر به خواب رفتن دست‌ها شود.
بارداری	فشار رحم بر اعصاب و رگ‌های خونی در دوران بارداری ممکن است خواب رفتن دست و پا را ایجاد کند.
فشردگی اعصاب	مثلاً سندرم تونل کارپال که ناشی از فشردگی عصب میانی در مچ دست است.
بیماری‌های خودایمنی	سیستم ایمنی به اعصاب حمله می‌کند، مانند آرتریت روماتوئید و ام‌اس.
کمبود ویتامین‌ها	کمبود ویتامین‌های B12، B6 و E می‌تواند به خواب رفتن دست و پا منجر شود.
عفونت‌ها	برخی عفونت‌ها مانند بیماری لایم یا HIV می‌توانند به اعصاب آسیب بزنند.
نارسایی کلیه	عدم توانایی کلیه‌ها در دفع سموم می‌تواند به آسیب عصبی و خواب رفتن دست منجر شود.
ناهنجاری‌های ژنتیکی	برخی اختلالات ژنتیکی می‌توانند به سیستم عصبی آسیب برسانند و خواب رفتن ایجاد کنند.
تومور	تومورهای سرطانی یا غیرسرطانی ممکن است به اعصاب فشار وارد کنند و خواب رفتن ایجاد نمایند.
کم‌کاری تیروئید	کم‌کاری تیروئید ممکن است باعث خواب رفتگی دست و پا در شرایط نادر شود.
نوشیدن بیش از حد الکل	مصرف زیاد الکل می‌تواند به اعصاب آسیب بزند و باعث خواب رفتن دست شود.
قرار گرفتن در معرض سموم	مواد شیمیایی مضر و نوروتوکسین‌ها می‌توانند به سیستم عصبی آسیب برسانند.

مقاله مرتبط: علت درد در دست چپ

از عمده ترین دلایل بی حسی و مورمور و گزگز شدن دست می تواند، مواردی باشد که در ذیل به آن اشاره خواهیم کرد:

1- سندرم تونل کارپال

سندرم تونل کارپال یکی از بیماری هایی است که به علت تنگ شدن کانالی است که از مرکز مچ دست عبور می کند.

در مرکز تونل کارپال عصبی به نام مدیان قرار دارد. این عصب احساس و حرکت را به انگشتان شما میدهد. وقتی بر اثر کار زیاد بافت ها آسیب ببینند، می تواند بر عصب مدیان فشار وارد کند و شما بی حسی و یا سوزن سوزن شدن را در دست خود احساس نمایید.

2- سندرم تونل کوبیتال

سندرم تونل کوبیتال یکی دیگر از عوامل بی حسی در دست است. عصبی که از ناحیه سر شانه تا نقطه انتهایی دست کشیده شده است را عصب زند زیرین یا عصب اولنار می گویند. این عصب بلندترین عصب بدن می باشد و عصبی است که در کنار استخوان دست به سمت پایین تا مچ کشیده شده است و بدون محافظ می باشد.

شاید بعضی مواقع برای شما هم این اتفاق افتاده باشد که آرنج شما با جایی برخورد می کند و شما احساس برق گرفتگی و یا تکان شدید و دردی غیر متعارف را حس می کنید.این همان عصب اولنار است که با برخورد به جسم خارجی تحریک شده و شما را اذیت می کند.

تحریک و فشار مداوم بر روی این عصب می تواند به سوزن سوزن شدن دست که بیشتر در ناحیه آرنج دست این اتفاق بیفتد، می تواند باشد.

3-اختلال در غدد تیروئید

اختلال و کم کاری در غدد تیروئید می تواند عارضه ای به نام نوروپاتی ایجاد نماید. غدد تیروئید در ناحیه گردن وجود دارد و از خود هورمون هایی برای تنظیم سسیتم های بدن و یا رشد بدن تولید می کند. وقتی اختلالی در این غدد بوجود می آید، می تواند به بی حسی و خواب رفتگی دست و یا پا منجر شود و باید برای درمان و برطرف نمودن آن به متخصص غدد داخلی مراجعه نمود.

4-کمبود بعضی از ویتامین های بدن

در مقاله مربوط به handcare گفته شده که کمبود ویتامین گروه B و E و D می تواند، باعث خواب رفتگی دست و یا پا گردد. ویتامین های B1 و B6 و B12  و B9 از جمله ویتامین هایی هستند که برای سلامت اعصاب و عصب های مختلف بدن ضروری و مورد نیاز می باشند.وقتی اختلال در دریافت این ویتامین ها پیش می آید و یا اینکه مواد غذایی بدن از این گونه ویتامین ها تهی باشد می تواند باعث کمبود این ویتامین ها در بدن گردند.

5-مصرف برخی داروهای شیمیایی

بعضی از داروهای شیمیایی باعث اختلال در سیستم اعصاب مرکزی بدن می شوند و در مواقعی خواب رفتگی دست را باعث می گردند. اگر شما نیز با این اتفاق روبرو هستید، حتماً با پزشک خود در این خصوص مشورت نموده و پس از مصرف دارو و خواب رفتگی دست و یا پای خود را با ایشان درمیان بگذارید.

6-دیابت

کسانی که دچار دیابت هستند نیز از آسیب و خواب رفتگی دست و یا پای خود در امان نیستند و این بیماری می توان باعث این عارضه گردد. اگر چه دیابت علائمی مشابه بیشتر در پاها در ابتدا پدیدار شود، ولی می تواند دست ها را نیز درگیر نماید.

7-ناهنجاری های ژنتیکی

ناهنجاری های ژنتیکی نیز یکی دیگر از عوامل خواب رفتگی دست و یا پا می تواند باشد. با توجه به مقاله clevelandclinic بیماری نوروپاتی، از جمله بیماری هایی است که بر سیستم عصبی فشار وارد می کند و می تواند یکی از عوامل مهم و اساسی در گزگز دست و خواب رفتگی‌اش باشد.

8- تنگی عروق کرونری قلب فشار خون بالا

 از دیگر عوامل خواب رفتگی دست و بی حسی آن می تواند فشار خون بالا و تنگی عروق کرونری قلب باشد. فشار خون بالا عصب ها را تحت تاثیر قرار داده و می تواند فشار بر آن وارد نماید. وقتی عروق قلب دچار گرفتگی می شود، رفته رفته رگ ها تنگ می شوند و باعث بی حسی در دست چپ و نفس تنگی می شود.

9-سکته مغزی

سکته مغزی یکی دیگر از عوامل خواب رفتگی و یا بی حسی دست می باشد. سکته مغزی وقتی رخ می دهد عصب قسمتی از بدن از کار می افتد و یکی از این عصب ها می تواند عصب دست باشد. گاهی اوقات نیز عصب ها به علت سکته ای که رخ داده به صورت نصفه و نیمه عملکرد خود را انجام می دهند و این موضوع می تواند بر خواب رفتگی دست اثر بگذارد و باعث اختلال در این عضو گردد.

10-بیماری ام اس

بیماری ام اس را می توان یکی دیگر از عوامل گزگز دست و یا مورمور شدن آن دانست. وقتی بدن به بیماری های خود ایمن دچار می شود،سیستم ایمنی بدن به خطر میافتد و بدن برای مقابله با آن شروع به حمله به سلول ها و اعصاب بدن می نماید.

یکی از این بیماری های ام اس می باشد و وقتی فردی به این بیماری دچار می شود، سیستم ایمنی فرد دچار اختلال شده و می تواند به سیستم عصبی حمله کرده و به آن آسیب برسند. آسیب به سیستم عصبی بدن می تواند باعث بی حسی صورت در بیماری ام اس و گاهی در دست و یا پاها گردد.

علائم هشداردهنده خواب رفتگی دست

خواب رفتن دست می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی باشد، به ویژه اگر با علائم دیگری همراه باشد. علائم هشداردهنده شامل خواب رفتگی مداوم یا مزمن، ضعف ناگهانی در دست، سردردهای شدید، و اختلال در تکلم است. در صورت بروز این علائم، به ویژه اگر خواب رفتن به طور ناگهانی شروع شود یا در دو طرف بدن حس شود، لازم است که فوراً به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق بررسی و درمان شود.

خواب رفتگی مزمن

خواب رفتگی مزمن دست، به حالتی اطلاق می‌شود که فرد به طور مکرر و برای مدت طولانی، احساس گزگز یا بی‌حسی را در دست خود تجربه می‌کند. این وضعیت می‌تواند نشانه‌ای از آسیب‌های عصبی جدی باشد که در صورت عدم درمان، ممکن است به مشکلات بزرگتری منجر شود. اگر خواب رفتگی به طور متناوب ادامه داشته باشد یا شدت آن افزایش یابد، حتماً باید به پزشک مراجعه کرد تا علت اصلی شناسایی شود.

ارتباط با سایر علائم

خواب رفتن دست ممکن است با علائم دیگری نیز همراه باشد که نشان‌دهنده مشکلات جدی‌تری هستند. برای مثال، اگر خواب رفتگی با ضعف عضلانی، درد شدید، یا سردردهای غیرقابل تحمل همراه باشد، این می‌تواند نشانه‌ای از آسیب‌های عصبی یا اختلالات سیستمیک باشد. در این موارد، توجه به علائم همراه و مشاوره پزشکی فوری بسیار حائز اهمیت است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت بروز خواب رفتگی مداوم یا شدید، مشاوره پزشکی الزامی است. علائم جدی شامل ضعف ناگهانی در دست یا سایر اعضای بدن، سرگیجه، و مشکل در تکلم می‌باشد. اگر خواب رفتگی به سایر قسمت‌های بدن سرایت کند یا به صورت دوطرفه بروز یابد، این نشانه‌ها می‌تواند حاکی از مشکلات جدی مانند سکته مغزی باشد و نیاز به ارزیابی فوری دارند.

روش‌های تشخیص

روش تشخیص	توضیحات
آزمایش‌های خونی	این آزمایش‌ها برای بررسی سطح ویتامین‌ها، هورمون‌ها و عملکرد کلیه و کبد انجام می‌شود.
تست‌های عملکرد عصب	شامل آزمایش‌های سرعت هدایت عصبی و الکترومیوگرافی برای ارزیابی عملکرد اعصاب و شناسایی آسیب‌ها.
تصویربرداری	تکنیک‌هایی مانند ام آر آی و سی تی اسکن برای مشاهده ساختارهای داخلی و شناسایی مشکلاتی مانند تومورها یا دیسک‌های بیرون‌زده.
معاینه فیزیکی	پزشک با بررسی حرکات و حس بیمار، می‌تواند نشانه‌های آسیب عصبی یا مشکلات دیگر را شناسایی کند.
تاریخچه پزشکی	بررسی سوابق پزشکی فرد و علائم همراه می‌تواند در تشخیص علت خواب رفتن دست کمک‌کننده باشد.

درمان خانگی خواب رفتن دست

خواب رفتن دست می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تری باشد که نیاز به توجه فوری دارند. علائم هشداردهنده شامل خواب رفتگی مزمن یا مکرر، ضعف ناگهانی در دست، سردردهای شدید یا سرگیجه، و بروز علائم در دو طرف بدن می‌باشد. اگر خواب رفتن دست با درد شدید، مشکل در تکلم یا تغییر در حس و حرکت همراه باشد، حتماً باید به پزشک مراجعه کرد تا علت دقیق شناسایی و درمان شود.

درمان‌های دارویی و مکمل‌ها

درمان خواب رفتن دست معمولاً شامل تجویز داروهای ضدالتهاب، مسکن‌ها و مکمل‌های ویتامینی است. اگر خواب رفتگی ناشی از کمبود ویتامین باشد، پزشک ممکن است مکمل‌های بخصوصی را برای جبران این کمبودها تجویز کند. همچنین، در صورت نیاز به تنظیم داروهای موجود، پزشک می‌تواند دوزهای مناسب را تعیین کند.

تغییر سبک زندگی

تغییر سبک زندگی یکی از مؤثرترین روش‌های درمان خواب رفتن دست است. فعالیت بدنی منظم، رژیم غذایی متعادل و کاهش مصرف الکل و سیگار می‌تواند به بهبود عملکرد اعصاب کمک کند. همچنین، بهبود وضعیت خواب و نشستن در وضعیت‌های مناسب می‌تواند از بروز خواب رفتگی جلوگیری کند.

روش‌های خانگی برای تسکین

روش‌های خانگی نیز می‌توانند به تسکین خواب رفتن دست کمک کنند. ماساژ ملایم ناحیه خواب رفته، انجام حرکات کششی و گرم کردن ناحیه می‌تواند به بهبود جریان خون و کاهش احساس گزگز کمک کند. همچنین، استفاده از کمپرس گرم یا سرد می‌تواند به تسکین علائم کمک نماید.

برای این که مشخص شود خواب رفتگی دست و یا آرنج ما از چیست؟در ابتدا با مراجعه به فوق تخصص دست و آرنج در شرق تهران و با بررسی و معایناتی که ایشان انجام می دهند، پی به این موضوع خواهند برد.

پیشگیری از بی‌حس شدن دست

برای جلوگیری از بی‌حسی دست، از قرار دادن دست‌ها یا بدن در وضعیت‌هایی که موجب فشار به اعصاب یا عروق می‌شود، خودداری کنید. علاوه بر آن، به انجام ورزش‌هایی که به تقویت عضلات و بهبود گردش خون کمک می‌کنند، بپردازید. این ورزش‌ها می‌توانند از آسیب به اعصاب جلوگیری کنند. این امر به ویژه برای افرادی که به مدت طولانی پشت میز می‌نشینند، ضروری است.

با کنترل استرس زیاد از بسیاری از مشکلات جلوگیری خواهید کرد؛ پیشگیری از بی‌حسی دست نیز یکی از این موارد عنوان می‌شود. در صورت ابتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت، فشار خون بالا، یا مشکلات عصبی، به پزشک مراجعه کنید و دلیل بی‌حسی دست را جویا شوید. در انتها اگر از جمله افرادی هستید که به مدت طولانی از ماوس استفاده می‌کنید، استراحت را نیز جدی بگیرید.

سوالات متداول