سندرم تونل کارپال، علائم، تشخیص و جدیدترین روشهای جراحی (سال 2025)
سندروم تونل کارپ

سندرم تونل کارپ یکی از مشکلات شایع دست است که بیشتر برای افرادی رخ میدهد که با کامپیوتر کار میکنند و کارهای تایپ انجام میدهند. مخصوصا افرادی که وقت خود را در هنگام اجرای کارهای دستی میگذرانند، با این عارضه روبرو خواهند شد.

تایید شده توسط دکتر امین کامرانی راد
فهرست محتوا
سندرم تونل کارپال چیست؟
سندرم تونل کارپال یا کارپ زمانی رخ میدهد که عصب میانی که از مچ دست عبور میکند، تحت فشار قرار بگیرد. این عصب نقش مهمی در حرکت دادن انگشتان دارد و با عبور از مسیری به نام تونل کارپال، انگشتان را کنترل خواهد کرد. سندرم تونل کارپال یکی از شایعترین اختلالات اعصاب محیطی شناخته میشود و حدودا ۳ تا ۶ درصد از جمعیت بزرگسال از این عارضه رنج میبرند.
نکته قابل توجه این است که زنان 3 تا 4 برابر بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا میشوند. افرادی که مشاغلی با حرکات تکراری دست دارند (مانند تایپیستها، کارگران خط تولید، نوازندگان موسیقی) بیشتر در معرض خطر هستند. این عارضه با استراحت و گاهی وقتها جراحی درمان میشود.
بیماریهای زمینهای مانند دیابت و آرتریت روماتوئید، تغییرات هورمونی (مانند بارداری)، چاقی، عوامل ژنتیکی (ساختار آناتومیک کوچکتر تونل کارپال) و… در بروز این عارضه نقش مهمی دارند.
Carpal tunnel syndrome (CTS) is pressure on a nerve in your wrist. It causes tingling, numbness and pain in your hand and fingers. You can often treat it yourself, but it can take months to get better.
سندرم تونل کارپ (CTS) ناشی از فشار بر روی عصبی در مچ دست است. این وضعیت باعث گزگز، بیحسی و درد در دست و انگشتان میشود. معمولاً میتوانید این مشکل را خودتان درمان کنید، اما بهبود آن ممکن است چندین ماه طول بکشد.

تاندونیت فلکسور چیست و چه علائمی دارد؟
این عارضه چه علائمی دارد؟
سندرم تونل کارپال با علائم مشخصی همراه است که شامل بیحسی و سوزش در انگشتان، درد در مچ دست و کف دست، ضعف و کاهش توانایی گرفتن اشیاء، و احساس بیحسی شبانه هستند. این افراد معمولا صبحها نمیتوانند کارهای کوچک مانند برداشتن لیوان چای را انجام دهند و دچار خشکی انگشتان هستند.
اما در موارد پیشرفته، علائم شدیدتر میشود و روی زندگی بیمار تاثیر زیادی خواهد گذاشت. این علائم شامل آتروفی یا کوچک شدن عضلات پایه انگشت شست، کاهش حس لمس و دما در انگشتان، ناتوانی در تشخیص اشیاء با لمس بدون استفاده از بینایی، و کاهش هماهنگی حرکتی انگشتان هستند.
این علائم هنگام انجام فعالیتهایی مانند نگه داشتن تلفن، رانندگی، خواندن کتاب یا روزنامه، و یا هنگام تایپ کردن تشدید میشوند.
دسته علائم | علائم |
---|---|
علائم اولیه | بیحسی و سوزش (گزگز) در انگشت شست، اشاره، میانی و قسمتی از انگشت حلقه |
درد در مچ دست، کف دست و گاهی ساعد که میتواند به سمت شانه نیز انتشار یابد | |
ضعف در دست و کاهش توانایی گرفتن اشیاء | |
احساس بیحسی شبانه که اغلب باعث بیدار شدن از خواب میشود | |
خشکی انگشتان به خصوص در صبح | |
دشواری در انجام کارهای ظریف مانند بستن دکمه یا برداشتن اشیاء کوچک | |
علائم پیشرفته | آتروفی (کوچک شدن) عضلات پایه انگشت شست |
کاهش حس لمس و دما در انگشتان | |
ناتوانی در تشخیص اشیاء با لمس (بدون استفاده از بینایی) | |
کاهش هماهنگی حرکتی انگشتان |

مهمترین نشانههای این سندرم
در صورتی که شما یا کسی که میشناسید این علائم را تجربه میکند، بهتر است تا یک پزشک متخصص ارتوپدی یا متخصص اعصاب مراجعه کنید. او میتواند از طریق تاریخچه پزشکی، امکانات تصویربرداری مانند اسکن امآرآی و تستهای تشخیصی دیگر، تشخیص دقیق سندرم تونل کارپ را قرار دهد و به شما راهنمایی در مورد درمان مناسب ارائه دهد.
از مهمترین نشانههای این سندرم میتوانیم به موارد پایین اشاره کنیم:
درد و تورم: درد و تورم در ناحیه مچ دست و گاهی اوقات در دستها و انگشتان اول و دوم دستها. این درد ممکن است در شب و در طی خواب شدیدتر شود.
کاهش قدرت و حس در دست: افراد ممکن است احساس کاهش قدرت در دستها داشته باشند و بتوانند اشیاء را به راحتی نگاه ندارند. همچنین، احساس سوزش، مچالهای، و خنکی در دستها معمول است.
تنگی و سختی در حرکت دست: افراد ممکن است در انجام حرکات روزمره دستی مشکلاتی داشته باشند و از آن لذت نبرند. به عنوان مثال، باز کردن دربها یا نوشتن میتواند مشکل باشد.
احساس سوزش و گرگورن: افراد ممکن است در ناحیه مچ دست احساس سوزش و گرگورن (مانند بیقراری و خارش) داشته باشند.
افتادگی عضلات دست: عضلات دستها ممکن است ضعیف شده و افتادگی داشته باشند.
خواب رفتگی دست چه دلیلی دارد؟ +بررسی دلایل بیحسی و مورمور شدن دست

چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص سندرم تونل کارپ تنها با بررسی علائم، معاینه و آزمایشات مختلف امکان پذیر است. در گام نخست، پزشک با بررسی علائم مانند بیحسی، گزگز، درد، ضعف دست و زمان و شدت بروز آنها، پرسیدن سوالاتی درباره سابقه بیماریهای مرتبط مانند دیابت، روماتیسم مفصلی، یا سابقه فعالیتهای تکراری و معاینه فیزیکی نسبت به تشخیص وضعیت دست بیماری اقدام میکند.
پزشک ممکن است از آزمایشهای پایین برای تأیید سندرم تونل کارپ استفاده کند:
- آزمون تینل (Tinel’s Test): پزشک با ضربهزدن به عصب مدیان در ناحیه مچ، بررسی میکند که این ضربه احساس گزگز یا درد را در انگشتان به وجود میآورد یا خیر.
- آزمون فالِن (Phalen’s Test): بیمار مچ دست خود را خم میکند و پزشک هر گونه گزگز و بیحسی را بررسی خواهد کرد.
- قدرت عضلانی و حس انگشتان: پزشک بررسی میکند که بیمار میتواند اشیا را بلند کند یا خیر.
پس از آن، آزمونهای عصبی پیشرفتهای انجام میشود تا شدت آسیب بررسی شود. این موارد شامل الکترومیوگرافی (EMG) و مطالعه هدایت عصبی هستند.
در نهایت، آزمایشهای تصویربرداری مانند امآرآی و سونوگرافی برای بررسی وجود کیست در این تونل انجام خواهد شد.

چرا گاهی در دست چپ احساس درد میکنیم؟
چگونه از این عارضه پیشگیری کنیم؟
با فعالیتهای خاصی میتوانید از بروز و یا شدیدتر شدن این بیماری جلوگیری کنید. در ادامه، چند راهکار مفید برای پیشگیری از سندرم تونل کارپال را شرح دادیم:
راهکار | توضیح کوتاه |
---|---|
استفاده صحیح از دستها | خودداری از خمکردن یا کشیدن مچ دست بیشازحد. |
استراحت منظم | هنگام کار، هر 30 دقیقه به دستها استراحت بدهید. |
وضعیت مناسب دستها | مچ دست را در حالت صاف و طبیعی نگه دارید. |
ورزشهای کششی | انجام حرکات کششی و تقویتی برای کاهش فشار دست. |
ابزار ارگونومیک | استفاده از وسایل طبی مانند صفحهکلید و ماوس. |
تقلیل فشار | اجتناب از بلندکردن یا گرفتن اشیاء سنگین بهطور مکرر. |
کنترل بیماریهای زمینهای | مدیریت دیابت، روماتیسم یا کمکاری تیروئید. |

نحوه درمان به چه شکل است؟
سندرم تونل کارپ یک بیماری که عصب میان انگشتان دست درگیر میشود، و جراحی ممکن است برای درمان آن در نظر گرفته شود. جراحی سندرم تونل کارپ به شکل زیر انجام میشود:
برش: جراح با ایجاد یک برش کوچک در مهمانی کف دست شما شروع به عمل میکند. این برش معمولاً در داخل کف دست و در نزدیکی مچ انجام میشود.
ترتیب عضلات: پس از برش، جراح به عضلات و بافتهای پیرامونی دسترسی پیدا میکند و آنها را از بالا به پایین جلوگیری میکند تا به ساعد و مچ دست دسترسی داشته باشد.
تخلیه عصب: در این مرحله، عصب میان انگشتان شما از فشار و فشار متکرری که بر روی آن وارد میشود تخلیه میشود. جراح عصب را از زیر مچ دست بیرون میآورد.
بستهبندی و برگرداندن بافتها: پس از تخلیه عصب، بافتها و پوست دست به محل خود برگردانده میشوند و برش با مراقبتهای لازم بسته میشود.
توری: در نهایت، یک توری کوچک روی برش قرار داده میشود تا به بهترین شکل ممکن تورم و التهاب پس از جراحی را کاهش دهد.
بعد از عمل جراحی، بیمار باید ممکن است به مدت چند هفته دست خود را استراحت دهد و فیزیوتراپی انجام دهد تا به بهبودی عمل جراحی کمک کند. همچنین، استفاده از دستبند مچی و تغییر در الگوی استفاده از دست در کارهای روزمره نیز ممکن است توصیه شود.
در مراحل اولیه سندرم تونل کارپ، ممکن است از درمانهای غیرجراحی مانند استفاده از اسپلینت دستی و فیزیوتراپی استفاده شود.

چه زمانی جراحی توصیه میشود؟
اگر سندرم تونل کارپ خیلی شدید باشه و روشهای دیگه مثل استراحت، دارو، فیزیوتراپی، یا استفاده از مچبند جواب نده، جراحی ممکنه تنها راه باشه! اما نگران نباش، این نوع جراحی خیلی رایجه و معمولا موفقیتآمیزه.
تو سندرم تونل کارپ، عصب مدیان که از داخل تونل مچ دست میگذره تحت فشار قرار میگیره و همین باعث درد، بیحسی، و ضعف دست میشه. توی جراحی، پزشک این تونل رو باز میکنه تا فشار از روی عصب برداشته بشه و عصب بتونه به حالت طبیعی برگرده.
چطور انجام میشه؟
این جراحی معمولا با یکی از این دو روش انجام میشه:
جراحی باز:
- تو این روش، یه برش کوچیک روی پوست مچ دست زده میشه. پزشک رباطی رو که روی عصب مدیان فشار آورده برش میده تا جا برای عصب باز بشه.
- بعد از چند هفته، این رباط دوباره ترمیم میشه ولی این بار فضای بیشتری برای عصب فراهم میکنه.
جراحی آندوسکوپی:
- این روش یه کم پیشرفتهتره!
به جای برش بزرگ، پزشک یه دوربین کوچیک (مثل یه لوله باریک) داخل مچ دست میفرسته و با ابزار خاص، رباط رو بدون برش بزرگ آزاد میکنه.
- این روش معمولا کمتر درد داره و دوره بهبودی سریعتره!

عوارض سندروم تونل کارپ چیست؟
سندرم تونل کارپ اگر درمان مناسب نشود یا تاخیر در درمان داشته باشد، میتواند به عوارض مختلفی منجر شود. عوارض سندرم تونل کارپ ممکن است شامل موارد زیر باشند:
ضعف عضلات: فشار بر اعصاب در منطقه مچ دست میتواند به ضعف عضلات دست و کاهش توانایی در انجام وظایف روزمره منجر شود.
کاهش تحمل درد: با پیشرفت بیماری، تحمل درد در دستها و مچ کاهش مییابد و ممکن است دردها به شدت افزایش یابند.
کاهش توانایی در انجام کارهای روزمره: به علت درد و ضعف عضلات، انجام کارهای روزمره مانند نوشتن، برداشتن اشیاء سنگین، گرفتن کلیدها و کمرنگی ها مشکل میشود.
تغییرات حسی: برخی از افراد ممکن است تغییرات در حس دستی تجربه کنند، از جمله احساس سردی، گرما، و برش.
اختلالات خواب: درد شدید در شب ممکن است به اختلالات خواب منجر شود و باعث بیخوابی شود.
تغییرات تشدید عضلات دست: در موارد شدیدتر، ممکن است عضلات دست افراد تغییرات تشدیدی (از جمله ضخیمتر شدن) نیز داشته باشند.
عدم توانایی در انجام فعالیتهای ورزشی: افراد مبتلا به سندرم تونل کارپ ممکن است در انجام فعالیتهای ورزشی و تفریحی محدودیتهایی داشته باشند.
عوارض | توضیحات |
---|---|
ضعف عضلات | فشار بر اعصاب باعث کاهش قدرت عضلات دست و محدودیت در انجام وظایف روزمره میشود. |
کاهش تحمل درد | با پیشرفت بیماری، شدت درد افزایش یافته و تحمل درد کاهش مییابد. |
کاهش توانایی در کارهای روزمره | درد و ضعف عضلات باعث مشکل در انجام کارهای ساده مانند نوشتن، گرفتن اشیاء سنگین، یا کارهای ظریف میشود. |
تغییرات حسی | تغییر در حس دست، از جمله احساس سردی، گرما، یا حساسیت به برش در برخی افراد مشاهده میشود. |
اختلالات خواب | درد شدید و بیحسی در شب میتواند موجب بیدار شدنهای مکرر و بیخوابی شود. |
تغییرات عضلانی دست | در موارد شدید، عضلات پایه انگشت شست ممکن است کوچکتر یا تغییر شکل داده شوند. |
محدودیت در ورزش و فعالیتها | انجام فعالیتهای ورزشی و تفریحی ممکن است دشوار و محدود شود. |

سندرم کارپ یک مشکل معمول در دستهاست که میتواند زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار دهد. شناخت علائم، عوامل خطر، تشخیص و درمان این مشکل میتواند به افراد کمک کند تا از درد و ناراحتی در دستها خلاص شوند. در صورت نیاز به جراحی دست و آرنج ، انجام آن تحت نظر پزشک متخصص توصیه میشود. برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
سندرم تونل کارپ چیه؟
سندرم تونل کارپ یه مشکله که وقتی عصب مدیان داخل مچ دست تحت فشار قرار میگیره، ایجاد میشه. این باعث میشه دست و انگشتات گزگز کنن، بیحس بشن یا درد داشته باشن.
علائمش چطوریه؟
علائمش میتونن شامل موارد زیر باشن:
گزگز یا بیحسی تو انگشت شست، اشاره و میانی.
درد تو مچ دست و ساعد که میتونه به شونهات هم بزنه.
ضعف دست یا مشکل در گرفتن اشیاء.
خشکی یا بیحسی انگشتها، مخصوصاً صبحا.
چی باعث میشه این سندرم به وجود بیاد؟
بعضی عوامل مثل استفاده زیاد از مچ دست (مثل تایپکردن یا کارهای تکراری)، بارداری، دیابت، یا التهاب مفاصل میتونن باعث فشار روی عصب مدیان بشن.
چطوری میشه ازش پیشگیری کرد؟
پیشگیری خیلی سادهست:
از ابزارهای ارگونومیک (مثل ماوس طبی) استفاده کن.
موقع کار کردن، هر نیم ساعت به دست و مچت استراحت بده.
ورزشهای کششی انجام بده تا عضلات دست قوی بمونن.
مچ دستتو صاف نگهدار، مخصوصاً موقع خواب.
راههای درمانش چیه؟
درمانش بستگی به شدت مشکل داره:
سبک: استراحت، استفاده از مچبند طبی، ورزشهای کششی و داروهای ضد التهاب.
شدید: اگر درمان معمول جواب نده، ممکنه جراحی لازم بشه تا فشار روی عصب برداشته بشه.
دوره بهبودی چقدره؟
معمولاً با مراقبت و درمان مناسب، حدود چند هفته تا چند ماه طول میکشه تا علائم بهتر بشن. ولی اگر جراحی بشه، بهبودی کامل میتونه 4 تا 6 هفته طول بکشه.
کی باید به دکتر مراجعه کنیم؟
وقتی:
علائم برای مدت طولانی ادامه دارن و بهتر نمیشن.
درد شدیده و زندگی روزمرهت رو مختل کرده.
دستت ضعیف شده یا انگشت شستت داره کوچیک میشه.