روماتیسم زانو چیست؟ علائم، علل و بهترین روش‌های درمان قطعی در سال 1404

روماتیسم زانو یا آرتریت روماتوئید زانو، نوعی بیماری التهابی مزمن است که غشای سینوویال مفاصل زانو را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری جزو اختلالات خودایمنی است، به این معنی که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت‌های سالم خود حمله می‌کند. در این مقاله با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری از این بیماری، نحوه درمان و تشخیص آشنا شوید.

تایید شده توسط دکتر کامرانی راد

دلایل ایجاد روماتیسم زانو چیست؟

در روماتیسم زانو، غشای سینوویال که مفصل زانو را احاطه می‌کند، ملتهب شده و باعث ایجاد درد، تورم و خشکی در مفصل می‌شود. با پیشرفت بیماری، این التهاب می‌تواند به تخریب غضروف، استخوان و در نهایت تغییر شکل مفصل منجر شود.

علل دقیق این بیماری هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل ژنتیکی، محیطی و هورمونی می‌توانند در بروز آن نقش داشته باشند. همچنین زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به روماتیسم زانو قرار دارند.

اگر در خانواده فرد سابقه آرتریت روماتوئید وجود داشته باشد، احتمال ابتلای او به این بیماری بیشتر است. علاوه بر این، عوامل محیطی مانند عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی می‌توانند موجب تحریک سیستم ایمنی شوند و به بروز روماتیسم کمک کنند. این عفونت‌ها می‌توانند باعث واکنش بیش از حد سیستم ایمنی شوند و به بافت‌های سالم حمله کنند.

هورمون‌ها نیز می‌توانند نقش مهمی در ایجاد روماتیسم زانو داشته باشند، چرا که زنان بیش از مردان به این بیماری مبتلا می‌شوند. این نشان می‌دهد که عوامل هورمونی، به‌ویژه هورمون‌های جنسی مانند استروژن، ممکن است در تنظیم پاسخ ایمنی بدن تأثیرگذار باشند.

همچنین، عوامل محیطی مانند سیگار کشیدن و استرس نیز به عنوان محرک‌های بالقوه برای ایجاد روماتیسم زانو شناخته شده‌اند. سیگار کشیدن می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد و استرس مزمن نیز ممکن است سیستم ایمنی بدن را تحت فشار قرار داده و به تشدید علائم منجر شود.

بیشتر بدانید: روش درمان های نوین توسط فوق تخصص رانو چگونه انجام می شود؟

این بیماری چه علائم و نشانه‌هایی دارد؟

یکی از بارزترین علائم روماتیسم زانو، درد مزمن و مداوم در مفصل زانو است که معمولا با فعالیت بدنی تشدید می‌شود. این درد معمولاً به طور قرینه در هر دو زانو ظاهر می‌شود و به مرور زمان می‌تواند شدیدتر شود.

تورم مفصل نیز یکی دیگر از نشانه‌های رایج روماتیسم زانو است. التهاب ناشی از این بیماری باعث تجمع مایع در اطراف مفصل می‌شود که منجر به تورم، گرما و قرمزی در ناحیه زانو می‌گردد. در برخی موارد، تورم می‌تواند به قدری شدید باشد که حرکت مفصل محدود شده و فرد قادر به خم یا صاف کردن زانو نباشد.

خشکی مفصل، به ویژه در ساعات اولیه صبح یا پس از دوره‌های طولانی استراحت، از دیگر علائم این بیماری است. این خشکی ممکن است به تدریج با گذشت زمان برطرف شود، اما معمولاً برای مدت طولانی در طول روز ادامه پیدا می‌کند و باعث اختلال در عملکرد روزمره فرد می‌شود.

علائم عمومی دیگری نیز ممکن است همراه با روماتیسم زانو وجود داشته باشد که شامل احساس خستگی مفرط، کاهش انرژی، تب خفیف و کاهش وزن غیرقابل توضیح است. در موارد پیشرفته‌تر، این بیماری می‌تواند به تغییر شکل مفصل زانو و از دست دادن تدریجی عملکرد آن منجر شود.

Arthritis causes inflammation and damages the cartilage in your knee joint. There are over 100 different types of arthritis that can affect your knees.

آرتروز باعث التهاب و آسیب به غضروف مفصل زانو می‌شود. بیش از ۱۰۰ نوع مختلف آرتروز وجود دارد که می‌تواند زانوهای شما را تحت تأثیر قرار دهد.

my.clevelandclinic.org

بیشتر بدانید: اهمیت درمان دیسک کمر از طریق تزریق سلول های بنیادی چیست؟

روماتیسم زانو چگونه درمان می‌شود؟

درمان روماتیسم زانو هدف اصلی‌اش کاهش التهاب، کنترل درد و حفظ یا بهبود عملکرد مفصل است. روش‌های درمانی شامل ترکیبی از داروها، فیزیوتراپی، تغییرات در سبک زندگی و در موارد شدیدتر، جراحی است. در ادامه به مهم‌ترین روش‌های درمانی اشاره می‌شود:

دارودرمانی:

   – داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن به کاهش درد و التهاب کمک می‌کنند.

   – داروهای تعدیل‌کننده سیستم ایمنی (DMARDs) مانند متوترکسات، هیدروکسی‌کلروکین و لفلونوماید برای کنترل روند بیماری و جلوگیری از تخریب مفاصل تجویز می‌شوند.

   – کورتیکواستروئیدها مانند پردنیزولون می‌توانند به سرعت التهاب و درد را کاهش دهند، اما استفاده طولانی‌مدت از آن‌ها به دلیل عوارض جانبی باید با احتیاط صورت گیرد.

   – داروهای بیولوژیک، دسته‌ای از داروهای جدید هستند که با هدف قرار دادن پروتئین‌های خاص در سیستم ایمنی، از تخریب بیشتر مفاصل جلوگیری می‌کنند.

فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی:

   فیزیوتراپی نقش مهمی در حفظ دامنه حرکتی مفاصل و تقویت عضلات اطراف زانو دارد. تمرینات تقویتی و کششی که تحت نظارت متخصص فیزیوتراپی انجام می‌شوند، می‌توانند به کاهش فشار روی زانو و بهبود عملکرد کمک کنند.

تغییرات سبک زندگی:

   – کاهش وزن: اگر فرد دچار اضافه وزن باشد، کاهش وزن می‌تواند فشار روی زانوها را کاهش داده و به بهبود علائم کمک کند.

   – استفاده از وسایل کمکی: ابزارهایی مانند عصا یا زانوبند می‌توانند به بهبود تعادل و کاهش فشار روی مفاصل کمک کنند.

جراحی:

در موارد شدید که درمان‌های غیرجراحی مؤثر نیستند، جراحی تعویض مفصل زانو یا سایر روش‌های جراحی مانند آرترودز ممکن است ضروری شود. این جراحی‌ها می‌توانند به تسکین درد و بهبود عملکرد مفصل کمک کنند.

به طور کلی، درمان روماتیسم زانو نیازمند مدیریت طولانی‌مدت و پیگیری منظم با پزشک است تا از پیشرفت بیماری و تخریب مفاصل جلوگیری شود.

بیشتر بدانید: سلول درمانی زانو آیا نیاز به بستری دارد؟

روماتیسم زانو معمولاً یه مشکل طولانی‌مدته و درمانش یه شبه اتفاق نمی‌افته. بیشتر وقت‌ها باید دارو مصرف کنی و مراقبت‌های پزشکی رو ادامه بدی تا درد و التهاب کم بشه و مفصل زانو کمتر خراب شه. معمولاً چند ماه طول می‌کشه تا داروها کم‌کم اثر کنن و اوضاع بهتر شه.

علاوه بر دارو، فیزیوتراپی هم خیلی کمک می‌کنه و باید برای چند هفته یا حتی ماه تمرین و ورزش مخصوص انجام بدی. بعضی وقتا اگه دیگه درمان‌ها جواب نداد و زانو خیلی خراب شد، ممکنه نیاز به جراحی باشه که خودش دوران نقاهت چندماهه داره. خلاصه درمان روماتیسم زانو صبر و همکاری با پزشک می‌خواد و باید حوصله به خرج بدی.

بیشتر بدانید: جراح ستون فقرات کیست؟ و چه ویژگی هایی دارد؟

انواع مختلف روماتیسم کدامند؟

روماتیسم یک اصطلاح کلی برای انواع مختلفی از بیماری‌های التهابی است که مفاصل و بافت‌های اطراف آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری‌ها شامل چندین نوع مختلف هستند که هر یک ویژگی‌ها و علائم خاص خود را دارند.

یکی از رایج‌ترین انواع روماتیسم، آرتریت روماتوئید است که یک بیماری خودایمنی است و باعث التهاب مزمن در مفاصل، به‌ویژه زانو، دست‌ها و پاها می‌شود. این بیماری می‌تواند به تدریج مفاصل را تخریب کند و باعث کاهش توانایی حرکتی شود.

نوع دیگری از روماتیسم، روماتیسم زانو یا آرتروز یا استئوآرتریت است که ناشی از تخریب تدریجی غضروف مفاصل به دلیل سن، وزن زیاد یا آسیب‌های مکانیکی است. برخلاف آرتریت روماتوئید که التهابی است، آرتروز بیشتر با سایش و فرسایش مفاصل مرتبط است و باعث درد و سفتی می‌شود.

روماتیسم ستون فقرات یا اسپوندیلیت آنکیلوزان نوع دیگری از روماتیسم است که به‌ویژه در ستون فقرات و مفاصل اطراف آن رخ می‌دهد. این بیماری می‌تواند باعث خشکی و درد شدید در کمر و گردن شود و در موارد شدید، موجب جوش خوردن مهره‌های ستون فقرات می‌شود.

لوپوس نیز یکی دیگر از انواع روماتیسم است که مانند آرتریت روماتوئید، یک بیماری خودایمنی است و می‌تواند علاوه بر مفاصل، پوست، کلیه‌ها، قلب و سایر اندام‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. این بیماری با علائمی چون خستگی، درد مفاصل و بثورات پوستی همراه است.نقرس نیز نوعی روماتیسم ناشی از تجمع کریستال‌های اسید اوریک در مفاصل است که به‌طور ناگهانی با درد شدید و التهاب، به ویژه در انگشتان پا، بروز می‌کند.

به طور کلی، هر نوع روماتیسم نیازمند درمان و مدیریت ویژه‌ای است و شناسایی دقیق نوع بیماری برای انتخاب روش درمانی مناسب ضروری است.

جدول انواع روماتیسم و ویژگی‌ها

سوالات متداول