بهترین قرص ساییدگی زانو تنها یک عنوان تبلیغاتی نیست، بلکه بخشی از یک رویکرد علمی برای کنترل و کاهش علائم این مشکل شایع مفصلی است. ساییدگی زانو اغلب در سنین میانسالی و سالمندی رخ می‌دهد و با تغییرات تدریجی در ساختار غضروف، احساس زانو درد، خشکی و محدودیت حرکتی را به همراه دارد.
این بیماری معمولاً بی‌صدا شروع می‌شود، اما در صورت بی‌توجهی میتواند حتی راه رفتن یا بالا رفتن از پله را دشوار کند. درمان به موقع و ترکیبی، شامل قرص های ضد التهاب، قرص های غضروف ساز و مکمل های ویتامینی، در کنار فیزیوتراپی و تغییر سبک زندگی، میتواند روند تخریب غضروف را به‌طور قابل‌توجهی کند نماید. هرچند درمان قطعی وجود ندارد، اما مداخله پزشک ارتوپدی زودهنگام میتواند کیفیت زندگی را حفظ کرده و نیاز به جراحی را به تعویق بیندازد.
آنچه خواهید خواند:
ساییدگی زانو چیست؟
ساییدگی مفصل زانو ( Knee Osteoarthritis )، یا همان آرتروز زانو، یک بیماری مزمن و پیشرونده است که در آن غضروف محافظ انتهای استخوان‌ها به تدریج نازک و تخریب می‌شود. این غضروف، مانند یک بالشتک نرم، حرکت مفصل را روان و بدون اصطکاک می‌سازد. با شروع تخریب، استخوان‌ها به هم ساییده شده و درد، تورم و محدودیت حرکتی ظاهر می‌شود. عوامل متعددی مانند افزایش سن، اضافه وزن، سابقه آسیب‌دیدگی و بیماری‌های التهابی می‌توانند زمینه‌ساز ایجاد این مشکل باشند.
در مراحل ابتدایی، علائم ممکن است فقط در حین فعالیت بروز کنند، اما با پیشرفت بیماری، حتی در حالت استراحت نیز آزاردهنده می‌شوند. شناخت دقیق این تعریف به بیماران و پزشکان کمک می‌کند تا درمان‌هایی مانند مصرف قرص های ضد التهاب، قرص های غضروف ساز یا انجام تمرینات هدفمند را در زمان مناسب آغاز کنند.
آیا ساییدگی زانو قابل درمان است؟
واقعیت پزشکی این است که ساییدگی زانو، به صورت کامل و دائمی، درمان‌پذیر نیست. تخریب غضروف مفصل بازگشت‌ناپذیر است، اما این به معنای ناتوانی در کنترل بیماری نیست. با راهکارهای مناسب مانند دارو درمانی و سلول درمانی زانو، می‌توان روند پیشرفت آن را کند کرده و علائم را تا حد زیادی کاهش داد.
ترکیبی از دارو درمانی شامل قرص های ضد التهاب برای کاهش درد و التهاب، قرص های غضروف ساز برای حمایت از ساختار مفصل، و مکمل های ویتامینی برای تقویت بافت‌ها، به همراه فیزیوتراپی، تغییر رژیم غذایی و کاهش وزن، میتواند اثر شگرفی بر بهبود کیفیت زندگی داشته باشد. حتی در برخی موارد، روش‌های تزریقی مثل تزریق SVF چربی به زانو یا جراحی به عنوان گزینه‌های کمکی مطرح هستند. نکته اصلی، شروع درمان به موقع و پرهیز از خوددرمانی است؛ چرا که تأخیر میتواند آسیب را جبران‌ناپذیر کند.
مراحل درمان ساییدگی زانو
آغاز مسیر با تغییر سبک زندگی
درمان ساییدگی زانو همیشه از ساده‌ترین تغییرات شروع می‌شود. نخستین اقدام، کاهش فشار اضافی بر مفصل از طریق کم کردن وزن و انجام فعالیت‌های سبک مانند پیاده‌روی آرام یا شنا است. در این مرحله، اهمیت استفاده از کفش استاندارد و پرهیز از حرکات پر فشار دوچندان می‌شود.
روش‌های غیر دارویی و حمایتی
پس از اصلاح اولیه سبک زندگی، نوبت به مراقبت‌های غیر دارویی می‌رسد. فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی، به همراه استفاده از کمپرس سرد و گرم، می‌توانند التهاب و درد را کنترل کنند. استفاده از زانوبند طبی نیز برای تثبیت مفصل و جلوگیری از آسیب‌های بیشتر توصیه می‌شود.
ورود داروها به برنامه درمان
هنگامی که علائم رو به افزایش می‌روند، داروهای خوراکی جای خود را در برنامه درمان باز می‌کنند. مسکن‌های ساده مانند استامینوفن در مراحل خفیف، و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) یا مهارکننده‌های COX-2 در مراحل متوسط با نظر پزشک استفاده می‌شوند. مکمل‌های غضروف‌ساز شامل گلوکوزامین و کندرویتین، اگرچه اثرشان تدریجی است، می‌توانند ساختار مفصل را تقویت کنند.
درمان‌های تزریقی برای کنترل علائم شدید
در صورت تداوم درد و التهاب، تزریق هیالورونیک اسید برای روان‌سازی مفصل یا تزریق کورتیکواستروئید برای مهار التهاب شدید به کار می‌روند. روش‌های نوین مانند تزریق PRP نیز در برخی بیماران به بهبود عملکرد مفصل کمک می‌کنند. در این مرحله، مصرف همزمان ویتامین D، کلسیم، امگا ۳ و مکمل‌هایی مانند MSM و کلاژن، میتواند روند ترمیم و کاهش التهاب را سرعت ببخشد.
عوامل اصلی ایجاد ساییدگی زانو
| دسته عامل | شرح کوتاه | منشا |
|---|---|---|
| سن | کاهش خاصیت الاستیک و بازسازی غضروف با افزایش سن | میانسالی، سالمندی |
| وزن زیاد | فشار مضاعف بر مفصل و تسریع فرسایش | اضافه‌وزن، چاقی |
| سابقه آسیب‌دیدگی | صدمات قبلی به زانو مانند پارگی رباط یا مینیسک | تروما، ورزش |
| ورزش یا فعالیت سنگین | حرکات تکراری و فشار بیش از حد بر مفصل | کار سنگین، تمرین شدید |
| بیماری‌های التهابی | التهاب مزمن ناشی از بیماری یا عفونت | آرتریت، عفونت |
| عوامل ژنتیکی | نقص ارثی در ساختار استخوان یا کیفیت غضروف | وراثت، زمینه خانوادگی |
| کفش نامناسب | فشار نامتعادل بر زانو به دلیل کفش غیراستاندارد | پاشنه‌بلند، بدون کفی |
انواع قرص درمان ساییدگی زانو
قرص های ضد التهاب زانو یا همان NSAIDs یکی از پرکاربردترین داروها برای کنترل درد و کاهش التهاب ناشی از ساییدگی مفصل هستند. این داروها با مسدود کردن مسیر تولید مواد شیمیایی مسئول التهاب، باعث تسکین سریع درد و بهبود عملکرد حرکتی می شوند. مصرف صحیح این داروها می تواند توانایی بیمار را در انجام فعالیت های روزمره به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
البته باید توجه داشت که انتخاب نوع و دوز مناسب تنها باید زیر نظر پزشک انجام شود. در کنار مصرف این قرص ها، اصلاح سبک زندگی و رعایت توصیه های فیزیوتراپی نیز اهمیت بالایی دارد. بیماران باید از مصرف خودسرانه و طولانی مدت NSAIDs خودداری کنند تا خطر عوارض جانبی کاهش یابد. در مواردی که درد شدید یا مزمن است، پزشک ممکن است این داروها را به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی ترکیبی تجویز کند.
| دسته قرص | کاربرد و مزایا |
|---|---|
| ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) | تسکین سریع درد و کاهش التهاب |
| مهارکننده‌های انتخابی COX-2 | کاهش التهاب با آسیب کمتر به معده |
| مسکن‌ها (غیراستروئیدی) | تسکین درد خفیف تا متوسط |
| قرص‌های غضروف‌ساز | کمک به حفظ ساختار و انعطاف مفصل |
| ترکیبات گیاهی و طبیعی | اثر ضدالتهاب و حمایتی از غضروف به‌صورت طبیعی |
| مکمل‌های ویتامینی و معدنی | تقویت مفصل و کاهش سرعت آسیب |
| داروهای تخصصی و کمکی | مناسب بیمارانی با درد شدید یا مقاوم |
| قرص‌های ترکیبی | پوشش چند مکانیسم در یک فرمول |
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی تنوع زیادی دارند و شامل داروهایی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن، دیکلوفناک و سلکوکسیب می شوند. هر یک از این داروها با مهار آنزیم های COX-1 و COX-2 عمل می کنند که مسئول تولید پروستاگلاندین ها، مواد ایجاد کننده التهاب و درد هستند.
این مکانیسم منجر به کاهش تورم، قرمزی و حساسیت مفصل می شود. تفاوت اصلی بین این داروها در میزان اثرگذاری و سرعت شروع اثر آنهاست. برای مثال، ایبوپروفن اثر سریع تری دارد اما ماندگاری کوتاه تری نسبت به ناپروکسن دارد. سلکوکسیب به صورت انتخابی بر COX-2 اثر می گذارد و به همین دلیل برای بیماران با مشکلات معده گزینه مناسب تری محسوب می شود. انتخاب صحیح بر اساس شدت درد، شرایط جسمی و بیماری های زمینه ای بیمار انجام می گیرد.
بازه زمانی مناسب مصرف
| بازه زمانی | دسته قرص | نکته کوتاه |
|---|---|---|
| صبح زود (۷–۹) | مکمل‌های ویتامینی و معدنی | جذب بهتر همراه صبحانه چرب یا میوه |
| میان‌وعده صبح (۱۰–۱۱) | قرص‌های غضروف‌ساز | اثرگذاری تدریجی، مصرف روزانه منظم |
| ظهر (۱۲–۱۴) | ترکیبات گیاهی و طبیعی | همراه وعده غذایی، کاهش التهاب |
| بعدازظهر (۱۵–۱۷) | NSAIDs یا COX-2 | بعد غذا برای کاهش عوارض معده |
| عصر (۱۸–۲۰) | قرص‌های ترکیبی | حفظ اثر چندجانبه تا شب |
| شب (۲۱–۲۳) | مسکن‌ها | خواب راحت و کاهش درد شبانه |
| طبق نسخه پزشک | داروهای تخصصی و کمکی | بر اساس شرایط بیمار و شدت درد |
عوارض جانبی شایع قرص های ضد التهاب
مصرف قرص های ضد التهاب زانو در کنار مزایای قابل توجه، می تواند عوارضی نیز به همراه داشته باشد. شایع ترین عوارض شامل مشکلات گوارشی مانند سوزش معده، حالت تهوع و زخم معده است. همچنین مصرف طولانی مدت ممکن است باعث افزایش فشار خون، آسیب کلیوی و در برخی موارد افزایش خطر بیماری های قلبی شود. بیماران مبتلا به مشکلات کلیوی یا قلبی باید با احتیاط بیشتری از این داروها استفاده کنند.
برای کاهش عوارض گوارشی، پزشکان معمولاً توصیه می کنند دارو همراه با غذا مصرف شود. از سوی دیگر، نباید دوز مصرفی را بیشتر از حد توصیه شده افزایش داد، زیرا این کار نه تنها اثر درمانی را تقویت نمی کند بلکه خطر ایجاد عوارض جدی را بالا می برد. در صورت مشاهده علائم غیرعادی مانند درد شکمی شدید یا خونریزی، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد.
تداخلات دارویی مهم برای هر دسته
هر دارو همان‌قدر که میتواند مفید باشد، در کنار بعضی همسفرها خطرناک می‌شود. از ضد التهاب های غیر استروئیدی که با رقیق کننده های خون دست به یکی می‌کنند و خطر خونریزی را بالا می‌برند، تا قرص های غضروف ساز که آرام آرام سطح قند خون را تغییر می‌دهند. حتی ترکیبات گیاهی طبیعی هم اگر با داروهای ضد لخته همراه شوند، می‌توانند بی‌خبر کار را به اورژانس بکشانند. شناخت این تداخلات، نه فقط توصیه پزشکان، بلکه یک نیاز جدی برای هر بیمار است که می‌خواهد بدون دردسر به درمان ادامه دهد.
ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)
- تداخل با داروهای رقیق‌کننده خون (وارفارین، هپارین) → افزایش خطر خونریزی
- با داروهای فشار خون (مهارکننده ACE، دیورتیک‌ها) → کاهش اثر یا آسیب کلیوی
- با کورتیکواستروئیدها → افزایش خطر زخم معده
مهارکننده‌های انتخابی COX-2
- تداخل با رقیق‌کننده‌ها و ضد پلاکت‌ها (آسپرین، کلوپیدوگرل) → افزایش خطر خونریزی
- با داروهای فشار خون خاص → احتمال افزایش فشار خون
مسکن‌ها (غیراستروئیدی مثل استامینوفن)
- با الکل → خطر آسیب جدی کبد
- با داروهای حاوی استامینوفن دیگر → مسمومیت کبدی
قرص‌های غضروف‌ساز (گلوکزامین، کندروئیتین و…)
- با رقیق‌کننده‌ها (مانند وارفارین) → افزایش خطر خونریزی
- در بیماران دیابتی → تغییر جزئی در سطح قند خون
ترکیبات گیاهی و طبیعی (زردچوبه، زنجبیل و…)
- با داروهای ضد لخته (وارفارین، آسپرین) → افزایش خونریزی
- با داروهای قند خون → افت بیش از حد قند
مکمل‌های ویتامینی و معدنی
- آهن با کلسیم یا چای/قهوه → کاهش جذب
- ویتامین D با داروهای مدر قوی → خطر افزایش بیش از حد کلسیم خون
داروهای تخصصی و کمکی (مثل متوترکسات، بیولوژیک‌ها)
- با واکسن‌های زنده → کاهش ایمنی یا عفونت شدید
- با داروهای سرکوب‌کننده ایمنی دیگر → افزایش ریسک عفونت
قرص‌های ترکیبی
- بسته به ترکیبات داخل قرص، میتواند شامل همه تداخلات بالا باشد
- نیاز به بررسی دقیق برگه همراه دارو و مشورت پزشک
قرص غضروف ساز زانو
قرص های غضروف ساز زانو به عنوان یکی از رویکردهای مکمل در درمان ساییدگی مفصل شناخته می شوند. این قرص ها حاوی ترکیباتی هستند که به تغذیه و تقویت بافت غضروفی کمک می کنند و می توانند روند تخریب آن را کند کنند. مصرف منظم این داروها در طولانی مدت می تواند انعطاف و عملکرد مفصل را بهبود بخشد و درد ناشی از ساییدگی را کاهش دهد.
. گلوکزامین (Glucosamine Sulfate / Hydrochloride)
- معمولاً همراه کندرویتین تجویز می‌شود.
- کمک به کاهش التهاب و پشتیبانی از بازسازی بافت غضروفی.
۲. کندرویتین سولفات (Chondroitin Sulfate)
- خاصیت جذب آب به غضروف و بهبود خاصیت ارتجاعی آن.
- اغلب ترکیبی با گلوکزامین دارد.
۳. متیل‌سولفونیل‌متان (MSM)
- ماده گوگرددار طبیعی برای کاهش التهاب و درد مفصل.
- معمولاً با گلوکزامین و کندرویتین ترکیب می‌شود.
۴. کلاژن نوع ۲ (Type II Collagen / UC-II)
- از منابع حیوانی (مثل غضروف مرغ یا ماهی) تهیه می‌شود.
- در بازسازی و بهبود بافت مفصلی نقش دارد.
۵. هیالورونیک اسید خوراکی (Oral Hyaluronic Acid)
- برای افزایش روان‌کاری مفصل و کاهش اصطکاک.
مکمل های ترکیبی: MSM، کلاژن، اسید هیالورونیک و غیره
مکمل های ترکیبی نسل جدید مانند MSM، کلاژن و اسید هیالورونیک، به دلیل هدف قرار دادن چند جنبه از سلامت مفصل، محبوبیت زیادی پیدا کرده اند. MSM با خاصیت کاهش التهاب و درد، در کنار کلاژن که ساختار پروتئینی بافت های مفصلی را تقویت می‌کند، عملکردی هم افزا ایجاد می‌کنند. اسید هیالورونیک نیز نقش یک روان کننده طبیعی را در مفصل بازی می‌کند و اصطکاک را به حداقل می‌رساند. این ترکیبات، به ویژه در مراحل اولیه تا متوسط ساییدگی زانو، می‌توانند به کند کردن روند فرسایش و افزایش کیفیت حرکت کمک زیادی کنند، البته به شرط انتخاب برند معتبر و مصرف طبق نظر پزشک.
۶. اومگا-۳ (Omega-3 Fatty Acids)
- بیشتر به صورت مکمل روغن ماهی یا روغن کریل.
- اثر ضدالتهابی و کمک به بهبود عملکرد مفصل.
۷. ویتامین D3 و کلسیم
- مخصوصاً برای کسانی که دچار پوکی استخوان همراه با آرتروز هستند.
معمولاً این داروها برای بیمارانی که در مراحل اولیه تا متوسط بیماری قرار دارند توصیه می شود. باید توجه داشت که اثرگذاری قرص های غضروف ساز تدریجی است و معمولاً چند ماه طول می کشد تا نتایج ملموس دیده شود. استفاده از این قرص ها در کنار سایر اقدامات مانند فیزیوتراپی، رژیم غذایی مناسب و کاهش وزن می تواند نتایج بهتری به همراه داشته باشد.
ویتامین D، کلسیم و امگا 3
ویتامین D یکی از کلیدی ترین عوامل در جذب و متابولیسم کلسیم است و نبود آن، حتی با مصرف منابع کلسیم، باز هم سلامت استخوان و مفصل را تهدید می‌کند. کلسیم به عنوان ماده اصلی تشکیل بافت استخوان، در کنار ویتامین D مثل یک تیم هماهنگ عمل می‌کند تا ساختار زانو قدرت و استحکام لازم را داشته باشد. امگا 3 نیز با اثرات ضد التهاب طبیعی خود، میتواند التهاب ناشی از ساییدگی مفصل را مهار کرده و حرکت مفصل را روان تر کند. این سه عنصر، زمانی که به صورت منظم و متعادل مصرف شوند، پایه ای‌ترین پشتیبانی تغذیه ای را برای مقابله با ساییدگی زانو فراهم می‌کنند.
گلوکوزامین و کندرویتین؛ نقش در محافظت از غضروف
گلوکوزامین و کندرویتین دو ترکیب اصلی هستند که به صورت طبیعی در بدن وجود دارند و نقش مهمی در ساخت و ترمیم بافت غضروف ایفا می کنند. مصرف مکمل های حاوی این دو ماده می تواند به بازسازی جزئی غضروف آسیب دیده و کاهش درد مفصل کمک کند. گلوکوزامین با تحریک تولید پروتئوگلیکان ها باعث استحکام بافت مفصلی می شود و کندرویتین با جذب آب به داخل غضروف، خاصیت ضربه گیری آن را افزایش می دهد. این ترکیب نه تنها روند ساییدگی را کند می کند بلکه در بهبود انعطاف و دامنه حرکات زانو نیز مؤثر است. معمولا پزشکان این مکمل ها را برای مصرف طولانی مدت و به‌عنوان بخشی از درمان نگهدارنده پیشنهاد می کنند.
برندهای معتبر قرص غضروف ساز در ایران و جهان
در بازار ایران برندهایی مانند آوودین، فست ران، پیاسکلیدین و آلفلکسیل به عنوان گزینه های معتبر قرص غضروف ساز شناخته می شوند. این محصولات با ترکیبات مختلفی از جمله گلوکوزامین، کندرویتین، عصاره آووکادو و سویا یا سایر مواد گیاهی تولید می شوند. در سطح بین المللی نیز برندهایی همچون Move Free، Osteo Bi Flex و Cosamin DS مورد تایید بسیاری از پزشکان هستند. انتخاب برند مناسب باید بر اساس کیفیت ترکیبات، میزان جذب بدن و سابقه تولید کننده انجام شود. بیماران باید هنگام خرید از اصالت محصول اطمینان حاصل کنند و از منابع معتبر یا داروخانه های دارای مجوز خرید کنند. توجه به تاریخ انقضا و دستور مصرف نیز برای دستیابی به نتایج مطلوب اهمیت دارد.
بهترین دارو برای ساییدگی مفصل زانو با توجه به سن
| شدت بیماری | زیر ۴۰ سال | ۴۰ تا ۶۰ سال | بالای ۶۰ سال |
|---|---|---|---|
| خفیف | گلوکوزامین + کندرویتین + ویتامین D، امگا ۳ | گلوکوزامین + کندرویتین + ویتامین D، کلسیم | ویتامین D، کلسیم، MSM، مکمل غضروف‌ساز دوز پایین |
| متوسط | NSAIDs کوتاه‌مدت + مکمل غضروف‌ساز | NSAIDs یا مهارکننده COX-2 + مکمل غضروف‌ساز | مهارکننده COX-2 + مکمل‌های کم‌عوارض |
| شدید | تزریق هیالورونیک اسید + داروهای تخصصی | تزریق (هیالورونیک اسید، کورتیکواستروئید) + دولوکستین | تزریق داخل مفصل + داروهای کنترل درد عصبی |
باورهای اشتباه درباره درمان ساییدگی زانو
بسیاری تصور می کنند با مصرف یک دوره دارو می توانند برای همیشه از ساییدگی زانو خلاص شوند، اما واقعیت این است که قرص ها تنها نقش کنترلی و حمایتی دارند. این داروها با کاهش التهاب و تسکین درد، شرایط را برای عملکرد بهتر مفصل فراهم می کنند، ولی ترمیم کامل غضروف آسیب دیده در بیشتر موارد ممکن نیست. بنابراین انتظارات غیرواقع بینانه می تواند موجب یأس بیمار و انتخاب روش های نادرست شود.
اهمیت ترکیب دارویی با تغییر سبک زندگی و فیزیوتراپی
مصرف دارو اگر با اصلاح سبک زندگی همراه نباشد، تنها یک راه حل موقت خواهد بود. کاهش وزن، تغذیه مناسب، استفاده از کفش استاندارد و تمرینات فیزیوتراپی نقش تعیین کننده ای در کند کردن روند ساییدگی دارند. پزشکان تاکید می کنند که بهترین نتیجه زمانی حاصل می شود که درمان دارویی در کنار تقویت عضلات و اصلاح الگوی حرکتی انجام گیرد.
خطرات خوددرمانی
خوددرمانی در زمینه مصرف قرص های ساییدگی می تواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد. استفاده طولانی مدت از برخی داروهای ضد التهاب بدون نظارت پزشک، خطر آسیب کلیوی، گوارشی و قلبی را افزایش می دهد. علاوه بر این، انتخاب نادرست نوع دارو یا دوز آن ممکن است روند بیماری را بدتر کرده و حتی موجب بروز مشکلات جدید شود. آگاهی و مشاوره تخصصی بهترین راه پیشگیری از این خطرات است.
سوالات رایج درباره بهترین قرص ساییدگی زانو
آیا بهترین قرص ساییدگی زانو میتواند درمان قطعی باشد؟
خیر. هیچ قرصی به تنهایی نمیتواند ساییدگی زانو را به طور کامل درمان کند. این داروها، چه ضد التهاب باشند و چه مکمل های غضروف ساز، بیشتر نقش کاهش درد، کنترل التهاب و کند کردن روند فرسایش را دارند. درمان موفق معمولاً نیاز به ترکیب دارو، فیزیوتراپی و اصلاح سبک زندگی دارد.
چه زمانی باید از مکمل های غضروف ساز استفاده کرد؟
مکمل های غضروف ساز مانند گلوکوزامین و کندرویتین بیشترین اثربخشی را در مراحل اولیه تا متوسط ساییدگی دارند. مصرف این مکمل ها در مراحل پیشرفته، اگرچه ممکن است کمی به کاهش درد کمک کند، ولی قادر به بازسازی کامل غضروف از دست رفته نخواهد بود.
مصرف طولانی مدت داروهای ضد التهاب چه عوارضی دارد؟
استفاده مداوم از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی میتواند باعث مشکلات گوارشی مانند زخم معده، افزایش خطر بیماری های قلبی و آسیب کلیوی شود. به همین دلیل، مصرف این داروها باید محدود و تحت نظر پزشک باشد.
چه زمانی باید به جراحی فکر کرد؟
وقتی تمام روش های غیر جراحی، شامل دارو، فیزیوتراپی، تزریق و اصلاح سبک زندگی، نتوانند درد و محدودیت حرکت را کنترل کنند و ساییدگی به مرحله پیشرفته برسد، جراحی‌هایی مانند تعویض مفضل زانو عنوان آخرین راهکار مطرح می‌شوند.
